AIS (Automatic Identification System) là hệ thống định danh tự động, cho phép tàu thuyền trao đổi thông tin với nhau và với trạm bờ một cách liên tục thông qua sóng VHF. Mục đích chính của AIS là hỗ trợ điều hướng an toàn, tránh va chạm, và giám sát hành trình. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Đất Hợp tìm hiểu về cách AIS phối hợp điều hướng tàu thuyền.

AIS phối hợp điều hướng tàu thuyền như thế nào?

– Phát và thu thông tin định kỳ

Mỗi thiết bị AIS lắp trên tàu sẽ phát sóng tự động với tần suất từ 2 giây đến vài phút tùy theo tốc độ di chuyển của tàu.

Thông tin phát gồm:

  • Tên tàu, MMSI, loại tàu.
  • Tọa độ GPS, tốc độ, hướng di chuyển.
  • Trạng thái neo đậu, mục tiêu hành trình, thời gian đến nơi.
  • Thông tin luồng hàng, chiều cao tàu (với AIS Class A).

– Hiển thị vị trí các tàu xung quanh

Trên màn hình điều hướng tàu thuyền (Chartplotter, Radar Overlay hoặc ECDIS), tàu có thể nhìn thấy:

  • Vị trí, hướng đi, tốc độ của các tàu xung quanh
  • Dự đoán điểm giao cắt nguy hiểm (CPA – Closest Point of Approach)
  • Cảnh báo va chạm sớm hơn mắt thường, đặc biệt trong sương mù hoặc đêm tối.
Trên màn hình điều hướng AIS có thể hiển thị vị trí các tàu xung quanh.

Trên màn hình điều hướng AIS có thể hiển thị vị trí các tàu xung quanh.

– Kết hợp với hệ thống điều hướng tàu thuyền khác

AIS tích hợp với các thiết bị như:

  • Radar: Tăng khả năng phân biệt mục tiêu di động.
  • GPS & bản đồ số (ENC): Định vị chính xác và cảnh báo tự động khi tàu đi lệch luồng.
  • ECDIS (Electronic Chart Display & Information System): Tạo bản đồ hải trình số có lớp AIS chồng lên.
  • ARPA (Automatic Radar Plotting Aid): So sánh Radar với dữ liệu AIS để xác nhận mục tiêu.
AIS tích hợp với các thiết bị Radar, GPS, ENC, ECDIS và ARPA.

AIS tích hợp với các thiết bị Radar, GPS, ENC, ECDIS và ARPA.

– Giao tiếp & phối hợp tác chiến trên biển

  • Các tàu có thể gọi nhau qua MMSI thay vì dùng gọi vô tuyến chung (VHF CH16).
  • Đặc biệt hữu ích cho đội tàu đánh cá, hải quân, tàu kéo/neo phối hợp.
  • Hỗ trợ quản lý giao thông biển (VTS – Vessel Traffic Services).
  • Trạm AIS bờ giám sát tàu ra vào cảng, định tuyến, xử lý ùn tắc.
  • Có thể phát cảnh báo, yêu cầu giảm tốc, đổi hướng từ xa đến từng tàu cụ thể.
Cách AIS phối hợp điều hướng tàu thuyền.

Cách AIS phối hợp điều hướng tàu thuyền.

Các loại thiết bị AIS thường dùng để phối hợp điều hướng tàu thuyền

AIS được chia thành nhiều loại dựa theo mức độ chuyên nghiệp, mục đích sử dụng và tính năng:

Loại thiết bị AIS Mô tả & ứng dụng
AIS Class A Dành cho tàu thương mại lớn (SOLAS >300GT quốc tế). Phát tín hiệu 2W/12.5W, cập nhật rất nhanh (2s/lần nếu tàu >14 knot), đầy đủ thông tin tĩnh & động, có cổng kết nối ECDIS, VDR…
AIS Class B Dành cho tàu cá, du thuyền, tàu nhỏ. Công suất phát thấp hơn (2W), cập nhật chậm hơn (30 giây – 3 phút). Có hai dòng:

  • B-CS (Carrier Sense): phổ biến
  • B-SO (Self-Organizing): cao cấp hơn, tương thích tốt hơn với hệ Class A.
AIS Base Station Trạm cố định trên bờ, kiểm soát luồng hàng hải, hỗ trợ điều hướng, giám sát vùng biển quốc gia. Tích hợp với VTS.
AIS AtoN (Aid to Navigation) Thiết bị gắn trên phao, đèn biển, cầu cảng… phát tín hiệu AIS để báo vị trí và trạng thái (bị trôi, đứt neo, hết pin…), giúp tàu định vị ngay cả khi đèn báo hỏng.
AIS SART (Search and Rescue Transmitter) Thiết bị định vị trong cứu hộ, gắn trên bè cứu sinh hoặc cá nhân, tự động phát tín hiệu AIS khi kích hoạt. Tàu xung quanh sẽ thấy biểu tượng distress trên màn hình AIS
AIS Receiver Thiết bị chỉ thu (không phát). Dùng để giám sát, không cần MMSI. Gắn trên cảng, trạm theo dõi, các ứng dụng học thuật.

Hệ thống AIS đã trở thành cốt lõi của điều hướng tàu thuyền hiện đại, giúp:

  • Tàu thuyền tránh va chạm dễ dàng hơn.
  • Phối hợp nhóm tàu chính xác & an toàn.
  • Cảng và quốc gia kiểm soát giao thông biển hiệu quả hơn.
  • Hỗ trợ cứu hộ và ứng phó thiên tai.

Các loại thiết bị AIS từ Class A, B cho đến AtoN hay SART,… đều đóng vai trò riêng biệt trong điều hướng tàu thuyền và mạng lưới giao thông thông minh trên biển. Trong thời đại số hóa điều hướng, AIS chính là “ngôn ngữ chung” giữa tất cả các tàu trên đại dương.

Hiện nay, Công ty TNHH Đất Hợp đang cung cấp các dòng thiết bị AIS phối hợp để điều hướng tàu thuyền. Để được tư vấn chi tiết về thiết bị phù hợp với nhu cầu, hãy gọi đến HOTLINE 0903 825 125, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ quý khách hàng!

>>> Xem thêm: Quản lý tuyến luồng hàng hải thông qua hệ thống báo hiệu hàng hải AIS