Để đạt hiệu quả cao, một công trình đỏi hỏi cần rất nhiều thiết bị máy móc như máy kinh vĩ, máy thủy bình, máy toàn đạc… Điều quan trọng là các kỹ sư cần lựa chọn và đưa ra quyết định sử dụng loại máy nào để phù hợp và đạt được hiệu quả công việc cao. Bài viết dưới đây sẽ giúp các kỹ sư hiểu vì sao nên đầu tư vào máy kinh vĩ.
Cấu tạo máy kinh vĩ
Có nhiều loại máy nhưng dù là loại nào thì cũng có 2 bộ phận chính:
- Đế máy: Bộ phận dọi tâm, đế máy, bàn đế và 3 ốc cân.
- Thân máy: Bàn độ ngang và bàn độ đứng, ống kính, các loại khóa và ốc vi động.
- Xem chi tiết: Cấu tạo của máy kinh vĩ >>>
Công dụng của máy kinh vĩ
Máy kinh vĩ thường được các kỹ sư sử dụng để đo các góc bằng và góc đứng. Ngoài ra còn có thể dùng để đo khoảng cách và độ cao trong các công tác điều tra khảo sát thực địa và công tác thi công xây dựng công trình. Cụ thể:
– Dùng máy kinh vĩ để thiết lập lưới khống chế:
- Đo “góc bằng” (β) lưới khống chế.
Góc bằng giữa hai điểm A và B.
Lưới khống chế tọa độ.
- Đo dài / đo khoảng cách cạnh.
Đo dài bằng máy kinh vĩ khi tia ngắm không nằm ngang.
Công thức tính chiều dài cạnh: AB: S= K.n.cos2(V)
+ K: 100
+ n = chỉ trên – chỉ dưới
+ V: góc đứng
Trường hợp tia ngắm nằm ngang thì V= 0 => Cos(0) =1 , kh iđó S = K.n
- Dùng để “đo cao”.
Đo cao lượng giác bằng máy kinh vĩ.
Công thức tính chênh cao AB: hAB = S.Tan(V) + i – g
+ i: chiều cao máy
+ g: chỉ giữa
+ V: góc đứng
– Dùng máy kinh vĩ để thi công công trình dân dụng:
- Bố trí cơ bản công trình: Bố trí trục chính, trục phụ, đường thẳng (hình 1.5), mặt phẳng có độ dốc thiết kế.
Bố trí đường thẳng có độ dốc thiết kế.
Bố trí mặt phẳng có độ dốc thiết kế.
- Dùng để ” đo độ nghiêng” công trình nhà cao tầng.
Đo độ nghiêng bằng phương pháp chiếu bằng chỉ đứng của máy kinh vĩ.
- Dùng bố trí điểm chi tiết.
Có nhiều phương pháp bố trí điểm chi tiết bằng máy kinh vĩ: phương pháp tọa độ cực, tọa độ vuông góc, giao hội góc, giao hội cạnh, giao hội hướng, giao hội phía sau, giao hội đường trục.
Dùng máy kinh vĩ bố trí điểm bằng phương pháp tọa độ cực.
Phân loại máy kinh vĩ
Có 3 loại máy thường gặp:
- Máy kinh vĩ kim loại: Vành độ làm bằng kim loại và đọc số trực tiếp bằng kính lúp.
- Máy kinh vĩ quang cơ: Vành độ làm bằng vật liệu trong suốt. Số đọc truyền lên kính lúp qua hệ thống lăng kính.
- Máy kinh vĩ điện tử: Máy có thêm bộ phận điện tử. Cho phép số đọc kết quả đo được hiển thị lên màn hình LCD thay vì phải đọc trực tiếp.
Máy kinh vĩ nào được sử dụng nhiều nhất?
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại máy kinh vĩ, tuy nhiên loại máy được các kỹ sư ưa dùng nhất là các dòng máy kinh vĩ điện tử hơn so với máy quang cơ như máy kinh vĩ điện tử Hi-Target HDT2, máy kinh vĩ điện tử GPI GT-116… Không chỉ riêng về việc dễ sử dụng và không phải đọc lượng số bằng mắt mà giá cả lại rất vừa phải cho các kỹ sư.
Máy kinh vĩ điện tử Hi-Target HDT2.
Máy kinh vĩ điện tử GPI GT-116.
Mặc dù vậy, vẫn còn một số ít vẫn thích sử dụng máy quang cơ vì tính bền bỉ của nó. Tuy nhiên, do tính chất bất tiện và đòi hỏi cao trong công việc. Các dòng máy quang cơ hầu như đã không còn được sản xuất từ các công ty thay vào đó là các dòng máy quang cơ điện tử. Vì vậy hầu hết các loại máy kinh vĩ quang cơ đang lưu thông trên thị trường đều là máy đã qua sử dụng sẽ dễ gặp các tình trạng hư hỏng.
Trên đây là những thông tin chia sẻ về máy kinh vĩ. Nếu bạn có mong muốn tư vấn về loại máy kinh vĩ phù hợp cho công tác đo đạc của bạn, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline: 0903 825 125.
>> Xem thêm: Lỗi thường gặp khi sử dụng máy kinh vĩ và cách khắc phục
