Viễn thám (tên gọi tiếng Anh là Remote Sensing) được định nghĩa như một môn khoa học nghiên cứu cung cấp các phương pháp thu nhận, đo lường và phân tích các thông tin về hình dáng, kích thước, tính chất của một vật thể, đối tượng trên bề mặt Trái Đất trong một khoảng cách cố định mà không có những tiếp xúc trực tiếp với chúng. Ứng dụng của viễn thám mang đến sự phát triển, phục vụ điều tra cho nhiều ngành nghề và lĩnh vực khác nhau. Dưới đây là tổng hợp 9 ứng dụng của viễn thám.
Ứng dụng của viễn thám vô cùng rộng rãi và đa dạng. Dựa vào yêu cầu và từng lĩnh vực cụ thể, mà loại ảnh viễn thám sử dụng sẽ khác nhau, được lựa chọn sao cho phù hợp nhất, có nghĩa là loại cảm biến cần có độ phân giải không gian, phân giải phổ và độ phân giải thời gian đủ khả năng đáp ứng được yêu cầu.
Tại Việt Nam, ứng dụng của viễn thám đã hỗ trợ, góp phần lớn trong sự phát triển của công tác quản lý, phát triển kinh tế – xã hội. Không những vậy, viễn thám còn có đóng góp lớn trong việc điều tra, nghiên cứu và các nhiệm vụ bảo vệ an ninh – quốc phòng. Biểu đồ tròn dưới đây biểu thị số liệu thống kê cho các ứng dụng của viễn thám tại Việt Nam:
Biểu đồ số liệu thống kê ứng dụng của viễn thám tại Việt Nam.
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực môi trường, nguồn nước
Đây là ứng dụng phổ biến nhất của viễn thám tại Việt Nam. Công nghệ viễn thám với khả năng hoạt động bao quát các vùng rộng lớn, có chu kỳ quan sát lặp lại khác nhau, cũng như có thể quan sát trong bất kỳ điều kiện thời tiết nào, nhờ đó đáp ứng được các yêu cầu trong công việc giám sát môi trường và thiên tai.
Viễn thám hỗ trợ thực hiện việc giám sát các biến động ô nhiễm, hiện tượng sạt lở bờ biển, bờ sông hoặc tại các biển địa chất. Không những vậy, viễn thám còn đóng góp phần lớn trong điều tra hiện trạng của môi trường, giám sát biến động lớp phủ mặt đất, tình trạng xói mòn đất, hoang mạc hóa và theo dõi ô nhiễm xảy ra do chất thải công nghiệp và dầu tràn.
Viễn thám trích xuất thông tin hỗ trợ cho việc dự đoán các mối nguy hiểm đến môi trường trong tương lai.
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực quản lý đất đai
Trong quản lý đất đai, ứng dụng của viễn thám đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nhờ có công nghệ viễn thám mà có được số liệu chính xác để làm cơ sở cho việc hoạch định những kế hoạch nhằm phát triển kinh tế – xã hội. Các công việc như quản lý, quy hoạch sử dụng và bảo vệ tài nguyên rừng, tài nguyên đất cũng được đơn giản hóa khi sử dụng viễn thám.
Đồng thời, việc ứng dụng tư liệu ảnh vệ tinh kết hợp cùng với điều tra khảo sát giúp cung cấp các dữ liệu đồng nhất về thời điểm thu thập thông tin ở những khu vực phạm vi rộng lớn, kể cả ở những những vùng núi khó đến, hẻo lánh.
Viễn thám có vai trò quan trọng trong quản lý đất đai và phát triển kinh tế – xã hội nói chung.
>>> Xem thêm: Ứng dụng viễn thám trong quản lý tài nguyên như thế nào?
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực nghiên cứu địa chất
Ảnh vệ tinh từ công nghệ viễn thám có khả năng cung cấp nhiều thông tin mới, cụ thể hơn mà những phương pháp truyền thống không có hoặc khó mà đạt được. Nhờ vào công nghệ này, việc nghiên cứu địa chất (như tốc độ sa mạc hóa, xâm lấn bờ biển, phân tích địa chất trên bề mặt hay bên trong Trái Đất…), tìm kiếm và thăm dò khoáng sản được rút ngắn thời gian, tiết kiệm được chi phí và thời gian làm việc tại thực địa.
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực đo đạc bản đồ và GIS
Hiện nay, ứng dụng công nghệ của viễn thám và liên kết với hệ thống thông tin địa lý GIS đã tạo nên một công cụ hiệu quả, hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh – quốc phòng. Công nghệ viễn thám là giải pháp duy nhất có khả năng cung cấp mô hình số về độ cao của bề mặt Trái Đất trên bình diện toàn cầu.
Bên cạnh đó, viễn thám cũng cung cấp dữ liệu thành lập bản đồ địa hình, bản đồ dân sự ở nhiều tỷ lệ khác nhau, là dữ liệu cơ sở, hữu ích nhất cho hệ thống thông tin địa lý quốc gia, phục vụ nhiều mục đích dân sự cũng như quân sự.
Những lợi ích mà ứng dụng của viễn thám mang lại cho lĩnh vực đo đạc bản đồ và GIS:
- Ảnh viễn thám được dùng để thực hiện các công tác quy hoạch khu vực đất có diện tích lớn, tiết kiệm chi phí.
- Kiểm tra công tác quản lý đất đai của từng vùng đơn giản hơn.
- Đơn giản hóa việc quản lý các vùng đất biến động.
>>> Xem thêm: Viễn thám và GIS tương thích với nhau như thế nào?
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực nông nghiệp và rừng
Đối với lĩnh vực nông nghiệp, công nghệ viễn thám đóng vai trò hỗ trợ phân loại cây trồng, quản lý, đánh giá năng suất thu hoạch của mùa vụ; phân tích những biến động của các loại hình sử dụng đất; thành lập bản đồ thích nghi đất theo mỗi loại cây trồng và bản đồ hiện trạng sử dụng đất…
Viễn thám cung cấp dữ liệu chất lượng, đáng tin cậy cho công việc quản lý nông nghiệp và rừng.
Ngoài ra, viễn thám còn đóng góp rất nhiều trong phát triển, bảo vệ tài nguyên rừng bằng những ứng dụng thực tế, cụ thể có thể kể đến như theo dõi mức độ biến động của thảm phủ thực vật và độ che phủ của rừng.
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực khí tượng
Viễn thám được ứng dụng cao trong lĩnh vực khí tượng… Những ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực này có thể kể đến cụ thể như: Dự báo thời tiết, theo dõi và dự báo các hiện tượng nguy hiểm như bão, áp thấp nhiệt đới, lũ lụt, mưa lớn hay lốc xoáy,…
Ứng dụng của viễn thám trong lĩnh vực thủy sản
Viễn thám cung cấp các thông tin, phục vụ cho công tác quản lý và nuôi trồng thủy sản ven bờ và cả đánh bắt hải sản ở khu vực xa bờ. Đồng thời, công nghệ viễn thám còn cung cấp những thông tin liên quan đến mùa màng để hỗ trợ cho việc xuất khẩu thủy sản.
Ngoài ra, những thông tin điều tra tổng hợp cũng được ghi nhận qua viễn thám nhằm quản lý dải ven bờ, quy hoạch vùng hoặc quy hoạch ngành để lên kế hoạch chuyển dịch cơ cấu kinh tế.
Ứng dụng của viễn thám trong phát triển giao thông – đô thị
Ứng dụng của viễn thám giúp đảm bảo cung cấp đầy đủ thông tin, tạo cơ sở về khoa học – kỹ thuật để tiết kiệm thời gian cho công tác quy hoạch và thiết kế mạng lưới giao thông, xây dựng và phát triển đô thị hoặc những công trình thủy điện.
Ứng dụng của viễn thám trong nghiên cứu các yếu tố hải dương học
Một ứng dụng khác của công nghệ viễn thám chính là khả năng nghiên cứu những yếu tố về hải dương học, cũng như nguồn lợi hải sản như: dòng nước, nước trồi, độ mặn, nhiệt độ, mật độ phân bố phù dung và hải sản,…
Mong rằng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về viễn thám và ứng dụng của viễn thám trong thực tiễn. Để được tư vấn về các thiết bị tốt nhất phục vụ cho công tác viễn thám, hãy liên hệ ngay đến Công ty TNHH Đất Hợp qua HOTLINE 0903 825 125 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.
>>> Xem thêm: Sự cần thiết phải tích hợp Viễn thám vào GIS
