Vai trò của thủy đạc trong nghiên cứu biến đổi khí hậu

Thủy đạc là ngành khoa học nghiên cứu các vấn đề thực tiễn liên quan đến đo đạc đo đạc và miêu tả đặc điểm vật lý của biển, đại dương, vùng duyên hải, hồ và sông,… Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thủy đạc cung cấp dữ liệu quan trọng để nghiên cứu biến đổi khí hậu, giúp phát hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan, hỗ trợ lập kế hoạch ứng phó, bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Biến đổi khí hậu đang ngày càng diễn biến phức tạp

– Biến đổi khí hậu là gì?

Biến đổi khí hậu là sự thay đổi trong hệ thống khí hậu của Trái Đất, bao gồm các yếu tố như sinh quyển, khí quyển, thủy quyển và thạch quyển, diễn ra trong hiện tại và tương lai. Hiện tượng này xảy ra do sự tác động từ cả các yếu tố tự nhiên và hoạt động của con người.

Biến đổi khí hậu không chỉ liên quan đến sự thay đổi của các hệ thống khí hậu mà còn bao gồm sự gia tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu, biến động lượng mưa, và sự xuất hiện ngày càng nhiều của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, hạn hán và lũ lụt, cả về tần suất lẫn cường độ.

Chủ yếu, biến đổi khí hậu là hệ quả của các hoạt động của con người, đặc biệt là việc phát thải khí nhà kính như CO2, metan và các loại khí khác vào khí quyển. Những hoạt động này thường đến từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch, sản xuất nông nghiệp và phá rừng, dẫn đến những tác động nghiêm trọng đến môi trường và cuộc sống con người.

Biến đổi khí hậu bao gồm nhiều khía cạnh đáng chú ý:

• Biến động nhiệt độ trung bình: Đây là một trong những biểu hiện rõ ràng nhất của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ trung bình toàn cầu đã gia tăng khoảng 1°C so với thời kỳ trước công nghiệp và dự báo sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.
• Thay đổi về lượng mưa: Biến đổi khí hậu làm cho lượng mưa trở nên phân bổ không đồng đều, dẫn đến hiện tượng hạn hán ở một số khu vực trong khi những nơi khác lại phải đối mặt với lũ lụt.
• Mực nước biển dâng cao: Sự gia tăng nhiệt độ dẫn đến hiện tượng băng tan, làm mực nước biển dâng cao, gây đe dọa cho các khu vực ven biển.
• Gia tăng hiện tượng thời tiết cực đoan: Biến đổi khí hậu làm cho các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, hạn hán và sương muối trở nên thường xuyên và dữ dội hơn.

– Một số tác động của biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu đang gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và cuộc sống con người:

• Mực nước biển dâng cao: Nhiệt độ toàn cầu tăng làm tan băng ở sông băng và núi băng, dẫn đến ngập lụt ở nhiều khu vực và đe dọa các thành phố ven biển, như Miami.
• Hệ sinh thái bị tổn hại: Tăng khí CO2 ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nước, thực phẩm và năng lượng. Rạn san hô suy giảm do axit hóa đại dương và nhiệt độ tăng, tác động đến sinh vật biển và hệ sinh thái trên cạn.
• Mất đa dạng sinh học: Biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ tuyệt chủng của nhiều loài. Dự báo khoảng 50% loài có thể biến mất vào năm 2050 nếu nhiệt độ tiếp tục tăng.
• Xung đột và chiến tranh: Khi nước và lương thực trở nên khan hiếm, xung đột giữa các quốc gia có thể gia tăng. Các quốc gia thường xuyên đối mặt với khó khăn về tài nguyên có nguy cơ cao về bất ổn chính trị.
• Dịch bệnh gia tăng: Nhiệt độ tăng và lũ lụt tạo điều kiện cho ký sinh trùng và bệnh tật phát triển. WHO báo cáo hàng năm có khoảng 150.000 cái chết liên quan đến biến đổi khí hậu.
• Hạn hán: Trong khi một số khu vực chịu lũ lụt, nơi khác lại đối mặt với hạn hán, cạn kiệt nguồn nước và đe dọa an ninh lương thực, đặc biệt ở Ấn Độ và Châu Phi.
• Bão lũ: Số lượng bão mạnh gia tăng do nước biển ấm lên, gây thiệt hại lớn về tài sản và cơ sở hạ tầng.
• Thiệt hại kinh tế: Biến đổi khí hậu làm giảm năng suất nông nghiệp, tăng giá thực phẩm và năng lượng, đồng thời tăng chi phí cho chính phủ trong việc dọn dẹp và đối phó với xung đột tài nguyên. Những thách thức này đang ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.

Vai trò của thủy đạc trong nghiên cứu biến đổi khí hậu

– Theo dõi và phân tích biến động địa hình đáy biển

Việc nghiên cứu sự thay đổi địa hình đáy biển là rất quan trọng để phát hiện những dấu hiệu tiềm ẩn liên quan đến thiên tai như sóng thần và động đất dưới biển. Sự biến động của đáy biển có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm xói mòn, bồi tụ, và các hoạt động kiến tạo. Thủy đạc cung cấp các công cụ và phương pháp để theo dõi những biến động này một cách chính xác và kịp thời.

Thông qua việc sử dụng công nghệ cảm biến và hệ thống định vị toàn cầu, các nhà nghiên cứu có thể thu thập dữ liệu về độ sâu, cấu trúc và hình dạng của đáy biển. Những thông tin này không chỉ giúp xác định các khu vực có nguy cơ cao xảy ra thiên tai mà còn hỗ trợ các cơ quan chức năng trong việc lập kế hoạch ứng phó. Ví dụ, nếu phát hiện được sự thay đổi đáng kể trong địa hình đáy biển, các cơ quan có thể cảnh báo cộng đồng ven biển về khả năng xảy ra sóng thần.

Một số thiết bị điển hình được ứng dụng để theo dõi và phân tích biến động địa hình đáy biển như: Thiết bị đo sâu đơn tia, đa tia, Side Scan Sonar, đo địa tầng đáy biển.

– Cung cấp dữ liệu về mực nước và dòng chảy

Thủy đạc đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi sự thay đổi mực nước biển, đặc biệt là do hiện tượng băng tan và nước biển dâng. Việc này không chỉ giúp dự đoán các hiện tượng cực đoan như lũ lụt và hạn hán mà còn hỗ trợ trong công tác quy hoạch đô thị và nông nghiệp.

Dữ liệu về mực nước và dòng chảy sông ngòi được thu thập từ các trạm đo và cảm biến tự động, cho phép các nhà khoa học và chính quyền địa phương đánh giá tình hình thực tế của nguồn nước. Những thông tin này rất cần thiết để xây dựng các biện pháp phòng ngừa, từ việc quản lý nguồn nước cho đến việc quy hoạch phát triển hạ tầng và nông nghiệp.

Chẳng hạn, trong trường hợp mực nước dâng cao, các biện pháp như xây dựng đê chắn sóng hoặc nâng cấp hệ thống thoát nước có thể được triển khai kịp thời để giảm thiểu thiệt hại.

Một số thiết bị điển hình được ứng dụng để cung cấp dữ liệu về mực nước và dòng chảy:

– Đo đạc chất lượng nước và hệ sinh thái biển

Việc thu thập dữ liệu về chất lượng nước là một phần không thể thiếu trong nghiên cứu biến đổi khí hậu. Thủy đạc cung cấp thông tin về nhiệt độ, độ mặn, và các chất ô nhiễm trong nước biển, từ đó giúp các nhà nghiên cứu phân tích tác động của biến đổi khí hậu đến hệ sinh thái biển.

Chất lượng nước có thể ảnh hưởng lớn đến sự sống của các loài sinh vật biển cũng như sức khỏe của các hệ sinh thái. Thông qua việc theo dõi sự biến đổi của các chỉ số này, thủy đạc giúp đánh giá sức khỏe của hệ sinh thái biển và đưa ra các biện pháp bảo vệ và phục hồi cần thiết.

Ví dụ, nếu phát hiện nồng độ ô nhiễm cao trong một khu vực biển, các biện pháp bảo vệ như hạn chế hoạt động đánh bắt hoặc xây dựng khu vực bảo tồn có thể được áp dụng để phục hồi môi trường sống cho các loài sinh vật.

Hy vọng rằng với những chia sẻ trên, Đất Hợp đã cung cấp những thông tin hữu ích về vai trò của thủy đạc trong nghiên cứu biến đổi khí hậu. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay đến HOTLINE 0903 825 125 để được tư vấn chi tiết hơn về các thiết bị thủy đạc phù hợp với nhu cầu.

>>> Xem thêm: Dự đoán bão lũ với hệ thống quan trắc khí tượng thủy văn