[Trimble Transform 2023] “BIM-GIS”: Giải pháp hoàn thiện cho chuyển đổi số ngành xây dựng

BIM-GIS đã bổ sung những lợi ích cho nhau, làm cho khung xây dựng được hoàn thiện hơn: Trong khi BIM cung cấp thông tin cho thiết kế và xây dựng, thì GIS chịu trách nhiệm quy hoạch và quản lý vận hành. Việc tích hợp BIM-GIS cho phép các công ty thiết kế và xây dựng thu thập dữ liệu chính xác và có giá trị, giúp quản lý dự án hiệu quả hơn.

Thực trạng chuyển đổi số ngành xây dựng ở Việt Nam

Xây dựng là ngành then chốt và trọng điểm được Nhà nước Việt Nam chú trọng đẩy mạnh phát triển trong công cuộc chuyển đổi số hiện nay. Bằng chứng là vốn đầu tư của Ngành xây dựng chiếm 30-40% vốn toàn xã hội – khoảng 40-50 tỷ USD trong giai đoạn 2021-2025, bao gồm xây dựng dân dụng, công nghiệp và giao thông. Các đối tượng mục tiêu mà chuyển đổi số ngành xây dựng hướng đến là:

• Cơ sở dữ liệu về tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức, đơn giá để phục vụ quản lý của Bộ xây dựng.
• Thực hiện chính phủ điện tử Bộ xây dựng.
• Các hoạt động xây dựng, bao gồm: Tư vấn thiết kế, tư vấn thẩm tra – thẩm định, thi công xây lắp, nghiệm thu công trình.
• Khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng.
• Quy hoạch xây dựng, phát triển đô thị và hạ tầng kỹ thuật đô thị (bao gồm nhà ở, tòa nhà và thị trường bất động sản).

Quá trình tổ chức xây dựng theo xu thế cách mạng công nghiệp 4.0.

Trong công cuộc chuyển đổi số, BIM và GIS là 2 yếu tố được Nhà nước chú trọng hơn cả.

Đối với mô hình thông tin xây dựng BIM (Building Information Modeling), Việt Nam vẫn có phần chậm nhịp hơn so với thị trường chuyển đổi số trên thế giới. Theo PGS.TS Trần Chủng – Chủ tịch VARSI cho biết, sở dĩ việc áp dụng BIM chưa được triển khai nhiều là bởi: Để áp dụng BIM, doanh nghiệp phải đầu tư một khoản chi phí lớn cho máy móc, thiết bị và phần mềm; quy trình làm việc cần phải thay đổi để vận hành BIM, cũng như nguồn lực cần phải được nâng cấp để sử dụng BIM. Thêm vào đó, trở ngại lớn khi doanh nghiệp áp dụng BIM là kết quả của BIM trong ngắn hạn chưa được sử dụng ở các bước sau thiết kế; môi trường làm việc chung CDE chưa được các bên phối hợp và tận dụng hiệu quả, và nguy cơ chậm trễ nếu công việc yêu cầu tiến độ ngắn hạn.

Do đó, năm 2023 là một năm đóng vai trò then chốt để triển khai BIM vào thực tế khi Chính phủ Việt Nam ban hành Quyết định 258/QĐ-TTg về Lộ trình áp dụng BIM trong hoạt động xây dựng. Theo đó, BIM bắt buộc phải áp dụng đối với các công trình cấp I từ năm 2023 (Giai đoạn 1), và các công trình cấp II từ năm 2025 (Giai đoạn 2).

Kể từ khi Đề án áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trong hoạt động xây dựng và quản lý vận hành công trình (Quyết định 2500/QĐ-TTg ngày 22/12/2016) được ban hành, đã có những dự án công trình lớn sử dụng vốn đầu tư công và vốn nhà nước ngoài đầu tư công áp dụng BIM thành công như: Dự án đầu tư xây dựng trụ sở Tập đoàn Viettel, Dự án cầu Cửa Đại tỉnh Quảng Ngãi. Và nhiều dự án tư nhân cũng đã ứng dụng thành công BIM như: Becamex IDC, Vingroup, Novaland… góp phần tối ưu hóa thiết kế, cải thiện công tác bóc tách kiểm soát khối lượng cũng như kiểm soát được chất lượng công trình, hồ sơ thi công của nhà thầu.

Tuy nhiên, các dự án tại Việt Nam áp dụng BIM vẫn chủ yếu là các dự án có yếu tố nước ngoài (chiếm 70%). Những loại công trình áp dụng BIM nhìn chung chưa đa dạng, chủ yếu là công trình dân dụng như: cao ốc, trung tâm thương mại; công trình công nghiệp như: đường dây, trạm biến áp, nhà máy thủy điện; công trình giao thông như: cầu, cảng hàng không.

Đối với hệ thống thông tin địa lý GIS (Geographic Information Systems), GIS đã được ứng dụng tại Việt Nam từ rất sớm, tuy nhiên chỉ mới tập trung vào quản lý tài nguyên và môi trường. Còn đối với ngành xây dựng và quy hoạch đô thị, GIS chỉ mới được quan tâm trong vài năm trở lại đây. Cùng với chủ trương thúc đẩy chuyển đổi số và xây dựng đô thị thông minh, Chính phủ và Bộ xây dựng đã ban hành một số văn bản để thúc đẩy GIS phát triển, có thể kể đến là:

• Quyết định số 950/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 – 2025 và định hướng đến năm 2030;
• Công văn số 3098/BTTTT-KHCN công bố Bộ chỉ số đô thị thông minh Việt Nam giai đoạn đến năm 2025 (Phiên bản 1.0) với nhiều chỉ số gắn với nền tảng hệ thống thông tin địa lý GIS;
• Công văn số 1247/BXD-PTĐT về việc Hướng dẫn tổ chức thiết lập Hệ thống CSDL đô thị liên thông trên nền GIS phục vụ phát triển đô thị thông minh…

Nhiều địa phương như Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Huế,..đã từng bước ứng dụng GIS trong công tác quản lý đô thị và đã đạt được nhiều thành quả như: Đã xây dựng được hệ thống GIS cung cấp và quản lý dữ liệu trong lĩnh vực quy hoạch xây dựng, đất đai, hạ tầng kỹ thuật và phát triển đô thị, nhà ở và bất động sản,…

Có thể thấy rằng, sự phát triển của BIM và GIS đều tác động đến mục tiêu chuyển đổi số ngành xây dựng: GIS đặc trưng cho quy hoạch (Planning) và quản lý (Management), còn BIM đặc trưng cho thiết kế (Design) và xây dựng (Build). Và sự kết hợp giữa BIM-GIS đã tạo nên một triển vọng để thực hiện chuyển đổi số ngành xây dựng toàn diện, hiệu quả và thành công.

Triển vọng “BIM-GIS”: Giải pháp hoàn thiện cho chuyển đổi số ngành xây dựng

Mối quan hệ giữa BIM và GIS trong vòng đời quản lý xây dựng.

Trong BIM-GIS có sự kết hợp các xu hướng công nghệ 3D, mô hình thiết kế định hướng, xây dựng và phân tích các dạng bề mặt khác nhau, thu thập dữ liệu hiện trạng công trình xây dựng thông qua các thiết bị Scanning Laser (LiDAR), trực quan không gian 3D. Các công nghệ này có những phương thức kết hợp khác nhau nhằm cải thiện từng giai đoạn trong vòng đời công trình xây dựng. Dựa trên đó mà các lĩnh vực ứng dụng BIM và GIS cũng được xác định. Đặc biệt ở các đô thị lớn, các đề án thành phố thông minh là những dự án thiết thực cần phải kết hợp BIM-GIS để mô hình tất cả các hệ thống mạng lưới điện, nước, kênh rạch, viễn thông, giao thông, tòa nhà,…

Từ những thực trạng chuyển đổi số tại Việt Nam, định hướng phát triển trong kỷ nguyên số của Nhà nước và triển vọng của chuyển đổi số cũng như hiệu quả mà nó mang lại, là những lý do để Đất Hợp tổ chức Hội thảo Trimble Transform 2023 vào ngày 04/08/2023.

Trimble Transform 2023.

Trimble Transform 2023 với mong đợi sẽ mang lại cách nhìn phong phú về những công nghệ tiên tiến được trình bày trong các bài diễn thuyết. Các chủ đề trình bày sẽ thảo luận những vấn đề đang gặp phải trên tiến trình chuyển đổi số của ngành xây dựng như:

1. Trong giai đoạn thiết kế, ngoài BIM và môi trường dữ liệu chung CDE thì công nghệ “Scan to BIM” cũng là một bước quan trọng không thể thiếu trong việc tạo ra các mô hình kỹ thuật số 3D dưới dạng đám mây điểm có độ chính xác cao trong thế giới thực, hỗ trợ quá trình thiết kế hiệu quả. Công nghệ Scanning 3D rất đa dạng và hiệu quả tối ưu ở những ứng dụng khác nhau. Hiểu rõ và lựa chọn đúng sẽ giúp tiết kiệm chi phí đầu tư cũng như nâng cao hiệu quả kinh tế của toàn bộ hoạt động chuyển đổi số của dự án.

2. Trong giai đoạn thi công, BIM kết hợp công nghệ AR sẽ so sánh, đối chiếu sản phẩm thi công thực tế với mô hình thiết kế giúp nâng cao chất lượng công trình. Hội thảo hứa hẹn sẽ mang lại bức tranh tổng quát về cách thức vận dụng các thiết bị công nghệ AR như thế nào để có thể kết hợp với BIM quản lý quá trình thi công và mang lại hiệu quả kinh tế cho dự án.

3. Trong giai đoạn vận hành và quản lý bảo trì, BIM (bản sao số) kết hợp GIS phục vụ công tác quản lý hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật (điện, nước, cây xây, viễn thông,…).

Ngoài ra, dựa trên BIM người ta còn có thể triển khai các nhiệm vụ quan trọng khác như bảo trì, nâng cấp, giám sát an toàn công trình có tính hệ thống, trực quan, giúp đưa ra quyết định ứng phó kịp thời trước những thay đổi kết cấu được dự đoán trong tương lai. Dễ thấy nhất đó là sự kết hợp BIM để triển khai hệ thống quan trắc sức khỏe kết cấu (SHM-Structural Heathy Monitoring) công trình cầu, đập thủy lợi, thủy điện,…

BIM là nền tảng, là môi trường cho sự tích hợp trực quan tổng hợp dữ liệu từ các cảm biến được lắp cho một dự án cụ thể. Hệ thống quan trắc kết cấu công trình cho phép trích xuất và kiểm kê dữ liệu cảm biến một cách tự động và trực quan hóa trong môi trường BIM nhằm đánh giá và xác định các hư hỏng kết cấu của công trình. Tại Trimble Transform 2023 cũng sẽ vẽ bức họa tổng quan về tầm quan trọng của giải pháp quan trắc kết cấu tự động đối với những công trình đặc thù cần được theo dõi sức khỏe kết cấu thời gian thực một cách liên tục để đảm bảo an toàn tài sản, con người và hệ sinh thái xung quanh dự án.

Trimble Transform 2023 sẽ có sự góp mặt của những chuyên gia là đối tác khách mời. Tại đây, các diễn giả cùng chia sẻ những thành quả và khó khăn gặp phải trong quá trình chuyển đổi số các dự án xây dựng đã áp dụng trong thời gian vừa qua. Các giải pháp không chỉ ứng dụng BIM mà còn có sự tích hợp GIS như một xu thế tương lai ở những đô thị lớn. Chúng tôi vinh hạnh đồng hành cùng đối tác và khách hàng tổ chức Hội thảo Trimble Transform 2023 – hứa hẹn mang lại cho cộng đồng quan tâm chuyển đổi số trong xây dựng (BIM-GIS) những thông tin, kiến thức cũng như trải nghiệm thực tiễn giúp khách hàng làm hành trang trong công cuộc chinh phục kỷ nguyên số 4.0 tại Việt Nam.

Mọi thông tin chi tiết về Hội thảo Trimble Transform 2023 vui lòng xem tại: THÔNG TIN HỘI THẢO TRIMBLE TRANSFORM 2023, hoặc liên hệ Hotline 0903 825 125 để được hướng dẫn chi tiết.

Xem thêm:

>>> Công nghệ Scan 3D trong xây dựng: Nhu cầu & Giải pháp

>>> Chuyển đổi số ngành xây dựng và lộ trình áp dụng BIM từ năm 2023