Công nghệ ngày càng hiện đại và phát triển tiên tiến, ứng dụng của GNSS và GPS hẳn không còn quá xa lạ trong đời sống hiện nay. Thế nhưng, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa GNSS và GPS mặc dù chúng khác nhau. Hãy cùng Đất Hợp tìm hiểu về sự khác nhau giữa GNSS và GPS trong bài viết dưới đây nhé!
GNSS là gì?
GNSS (Global Navigation Satellite System) là hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu. Có thể hiểu đơn giản rằng, hệ thống định vị GNSS là tập hợp tất cả các vệ tinh nhân tạo có trên quỹ đạo bên ngoài Trái Đất, di chuyển liên tục xung quanh địa cầu. Hệ thống định vị vệ tinh này giúp xác định vị trí của các đối tượng trên mặt đất và định vị chính xác theo tọa độ.
Hệ thống GNSS bao gồm nhiều hệ thống định vị vệ tinh, chẳng hạn như: GPS (Mỹ), GLONASS (Nga), Galileo (Liên minh Châu Âu), BeiDou (Trung Quốc),… cùng nhiều hệ thống định vị vệ tinh khác.
Hình 1. Hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GNSS bao gồm nhiều hệ thống định vị khác của nhiều quốc gia.
GPS là gì?
GPS (Global Positioning System) còn được gọi là hệ thống định vị toàn cầu. Đây là hệ thống được phát triển bởi Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ. Hệ thống này ban đầu được phát triển nhằm phục vụ mục đích quân sự, nhưng sau đó được ứng dụng vào các lĩnh vực dân sự nhằm mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội cho đất nước.
Hình 2. Hệ thống định vị toàn cầu (GPS) và hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu (GNSS).
Hiện nay, GPS là một trong những hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu (GNSS) được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới và cung cấp thông tin định vị với thời gian liên tục trên toàn cầu, trong bất kỳ điều kiện thời tiết nào.
Điểm giống nhau giữa GNSS và GPS
– Đều được cấu tạo từ 3 bộ phận: Phần không gian, Phần điều khiển và Người dùng
Hệ thống GNSS và GPS đều được cấu thành từ 3 bộ phận:
- Phần không gian: Gồm các vệ tinh hoạt động bằng năng lượng Mặt Trời và bay trên quỹ đạo ngoài Trái Đất.
- Phần điều khiển: Gồm các trạm quan sát trung tâm thực hiện nhiệm vụ phân tích dữ liệu thu thập được từ vệ tinh.
- Người dùng: Là đối tượng sử dụng máy thu GNSS có ăng-ten tương ứng để sử dụng được các dữ liệu thu thập được từ hệ thống GNSS hay GPS.
Hình 3. Cơ cấu của một hệ thống định vị vệ tinh GNSS.
– Đều có chung nguyên lý hoạt động
Nguyên lý hoạt động của hệ thống có thể được hiểu đơn giản về mặt tổng quát như sau:
- Các vệ tinh được phóng lên quỹ đạo và bay vòng quanh Trái Đất. Những vệ tinh này được vận hành, theo dõi từ các trạm điều khiển tại mặt đất.
- Các trạm điều khiển gửi tín hiệu thời gian, vị trí cụ thể, chính xác cho vệ tinh. Sau đó các vệ tinh nhận những tín hiệu này và sẽ biết được chính xác vị trí của chúng.
- Khi đã nhận được vị trí chính xác, các vệ tinh sẽ gửi tín hiệu xuống Trái Đất thông qua các máy thu GNSS.
- Máy thu GNSS nhận tín hiệu, tính toán chính xác vị trí của mình khi nhận được tín hiệu tối thiểu từ 3 vệ tinh.
Hình 4. Nguyên lý hoạt động của một hệ thống định vị vệ tinh.
– Ứng dụng của GNSS và GPS tương tự nhau
Hệ thống GNSS và GPS được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày, có thể kể đến như:
- Dẫn đường tự động cho các phương tiện di chuyển như máy bay, ô tô.
- Ứng dụng vào ngành đo đạc bản đồ, khảo sát địa hình.
- Ứng dụng trong hàng hải, cứu hộ biển, cứu nạn.
- Truyền hình vệ tinh.
- Phục vụ mục đích quân sự, công việc có quy mô tầm cỡ quốc gia.
- .v.v…
Hình 5. GNSS và GPS được ứng dụng và nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống thường ngày của con người.
GNSS và GPS khác nhau như thế nào?
Do bởi có nhiều yếu tố giống nhau nên người dùng vẫn thường nhầm lẫn hệ thống GNSS và hệ thống GPS là một. Tuy nhiên, chúng là hai hệ thống vệ tinh khác nhau. Hai yếu tố khác biệt rõ nhất giữa GNSS và GPS là:
– Hệ thống GNSS bao gồm cả GPS
Hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu (GNSS) bao gồm nhiều hệ thống định vị khác, trong đó có GPS. Hai hệ thống này phối hợp cùng nhau nhằm cung cấp khả năng định vị chính xác tại mọi nơi trên Trái Đất. Bởi vì GPS bản chất là một hệ thống định vị thuộc GNSS, thế nên hệ thống GPS có cơ cấu, nguyên lý hoạt động, cùng các ứng dụng tương tự với GNSS.
Hình 6. GPS có cơ cấu và nguyên lý hoạt động tương tự với GNSS.
– Các thiết bị tương thích với GNSS đều tương thích với GPS nhưng không có chiều ngược lại
Điểm khác biệt thứ hai giữa GNSS và GPS chính là sự tương thích với các thiết bị. Những thiết bị tương thích với GNSS có thể sử dụng, thu thập được nhiều tín hiệu vệ tinh khác nhau ngoài hệ thống GPS. Nói cách khác, tất cả bộ thu GNSS đều tương thích với GPS, thế nhưng bộ thu GPS không nhất thiết sẽ tương thích với GNSS.
Bảng so sánh điểm giống và khác nhau giữa GNSS và GPS:
| SO SÁNH | HỆ THỐNG GNSS | HỆ THỐNG GPS |
|---|---|---|
| Giống nhau | – Giúp xác định vị trí của các đối tượng trên mặt đất và định vị chính xác theo tọa độ. – Cơ cấu gồm 3 phần: phần không gian, phần điều khiển và người dùng. – Nguyên lý hoạt động: Các vệ tinh phóng lên quỹ đạo được vận hành, theo dõi bởi trạm điều khiển. Sau đó các trạm này gửi tín hiệu đến vệ tinh, từ đó vệ tinh gửi tín hiệu xuống Trái Đất qua máy thu GNSS. – Sử dụng trong nhiều lĩnh vực yêu cầu sử dụng thông tin vị trí và thời gian chính xác, liên tục có sẵn. |
|
| Khác nhau | Là hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu, bao gồm tất cả hệ thống định vị trên toàn cầu sử dụng vệ tinh (GLONASS của Nga, GPS của Mỹ, BeiDou của Trung Quốc). | Là hệ thống định vị vệ tinh được phát triển bởi Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ. |
| Tất cả các máy thu GNSS đều tương thích với GPS. | Máy thu GPS không nhất thiết phải tương thích với GNSS. | |
| Máy thu GNSS có thể sử dụng vệ tinh điều hướng từ các mạng khác. | Máy thu GPS đã được thiết kế để chỉ nhận hệ thống vệ tinh thuộc GPS. | |
Các hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GNSS, đặc biệt là GPS đã đóng góp vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng, phát triển xã hội, kinh tế, quân sự lẫn các hoạt động nghiên cứu, trắc địa. Mong rằng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ về GNSS và GPS và sự khác nhau giữa hai hệ thống này.
Tại Việt Nam, Hệ thống vệ tinh GNSS được ứng dụng phổ biến trong xây dựng mạng lưới trắc địa, trắc địa công trình hay trắc địa bản đồ. Liên hệ ngay HOTLINE 0903 825 125 để được tư vấn về các thiết bị định vị vệ tinh hiện đại, phù hợp nhất với nhu cầu công việc của bạn.
>>> Xem thêm: Cho thuê máy định vị vệ tinh GNSS đo tĩnh, lập lưới khống chế trắc địa
Mọi thông tin xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH ĐẤT HỢP
Địa chỉ: Số 2, Đường số 4, Khu nhà ở Vạn Phúc 1, P. Hiệp Bình Phước, TP. Thủ Đức, TP. HCM
Tel: (028).3.6208.606
Mobile: 0903 825 125
Email: cskh@dathop.com.vn
Website: https://dathop.com/ – https://dathop.com.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/congtydathop
![[926/QĐ-BXD] Quyết định phê duyệt đề án chuyển đổi số ngành xây dựng giai đoạn 2024-2025, định hướng đến 2030](https://dathop.com/wp-content/uploads/2024/10/926-qd-bxd.jpg)
