Trong bối cảnh công tác bảo tồn di sản kiến trúc đang ngày càng trở nên cấp bách, công nghệ số hóa đặc biệt là Scan 3D laser đã khẳng định vai trò quan trọng trong việc ghi chép, phục dựng và bảo tồn các công trình kiến trúc lịch sử. Công nghệ này cho phép thu thập dữ liệu không gian với độ chính xác cao, từ đó tạo ra các mô hình số hóa 3D trung thực và đầy đủ thông tin về hình dáng, cấu trúc cũng như các chi tiết phức tạp của công trình.
Công nghệ scan 3D laser trong bảo tồn và phục dựng công trình kiến trúc lịch sử mang đến độ chính xác cao và mức độ chi tiết chân thực tối đa
Sử dụng công nghệ Scan 3D Laser Trimble X7 cho dự án bảo tồn di tích kiến trúc tại Hội An.
>>> Xem chi tiết: Hệ thống quét 3D laser Trimble X7
Trong bảo tồn và phục dựng công trình kiến trúc lịch sử, công nghệ Scan 3D laser cho phép đo lường và ghi lại từng chi tiết của bề mặt công trình với độ chính xác vượt trội, thường đạt mức ±1-2 mm. Điều này đảm bảo các dữ liệu thu thập phục vụ trực tiếp cho việc phục dựng chính xác đến từng chi tiết nhỏ, không bỏ sót hoa văn, phù điêu, hay các chi tiết kiến trúc phức tạp:
- Phục dựng nguyên bản: Kết quả quét tạo ra bản sao kỹ thuật số trung thực của công trình lịch sử, giúp công việc trùng tu đảm bảo sự nguyên bản theo thiết kế ban đầu.
- Phát hiện tổn hại: Dữ liệu chi tiết giúp xác định các điểm đã xuống cấp, hư hỏng hoặc đe dọa cấu trúc, từ đó đề xuất biện pháp phục hồi phù hợp mà không làm hại phần còn nguyên vẹn.
Dữ liệu đám mây điểm 3D Point Cloud thu thập từ công nghệ Scan 3D laser thể hiện chi tiết chân thực và chính xác các đối tượng phù điêu hoa văn.
Công nghệ Scan 3D laser giúp bảo toàn và lưu trữ dữ liệu dài hạn
Công nghệ Scan 3D laser cho phép lưu trữ vĩnh viễn các mô hình số hóa của công trình kiến trúc lịch sử với đầy đủ dữ liệu về kích thước, hình dáng và chi tiết. Những điểm dữ liệu này có thể được sử dụng trong tương lai mà không cần tiếp xúc trực tiếp với công trình:
- Cơ sở dữ liệu di sản số hóa: Dữ liệu số có thể được lưu trữ trong các thư viện hoặc hệ thống thông tin online về di sản để sử dụng cho các dự án nghiên cứu, phục dựng hoặc trưng bày.
- Phòng ngừa tổn thất: Với mô hình số hóa 3D, các công trình đã hư hại hoặc bị mất do chiến tranh, thiên tai vẫn có thể được khôi phục lại nguyên trạng ban đầu với độ chính xác cao
Tiết kiệm thời gian và chi phí khảo sát
So với phương pháp đo đạc thủ công truyền thống, công nghệ Scan 3D laser tiết kiệm đáng kể thời gian và nguồn lực. Bảng so sánh cụ thể như sau:
| Yếu tố | Phương pháp truyền thống | Công nghệ Scan 3D Laser |
| Độ chính xác | Phụ thuộc vào kỹ năng đo thủ công | Ước tính độ lệch chỉ ±1–2 mm, đảm bảo mô hình số trung thực với hiện trạng thực tế |
| Thời gian khảo sát | Nhiều tuần đến nhiều tháng | Vài giờ đến vài ngày |
| An toàn | Yêu cầu tiếp cận trực tiếp, nguy hiểm | Quét từ xa, an toàn hơn |
| Lưu trữ dữ liệu | Bản vẽ giấy dễ bị mất mát và hư hỏng | Dữ liệu số, lưu trữ vĩnh viễn và dễ truy xuất |
Công nghệ Scan 3D laser giúp đảm bảo an toàn cho công nhân và công trình
Dữ liệu từ Scan 3D laser có thể chuyển đổi thành các mô hình 3D hoặc tích hợp vào hệ thống BIM (Building Information Modeling) để phục vụ việc tái dựng công trình kiến trúc lịch sử và giám sát công trình:
- Tích hợp với công nghệ in 3D: Bản đồ số hóa chi tiết có thể sử dụng để in 3D các mảnh ghép hoặc mẫu vật bị hỏng, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao độ chính xác trong việc tái dựng.
- Quản lý thông tin toàn diện: Việc xây dựng được mô hình BIM ngược cho phép các kỹ sư, kiến trúc sư và nhà khảo cổ phối hợp hiệu quả, đảm bảo mọi giai đoạn từ thiết kế đến thi công đều dựa trên một hệ thống dữ liệu thống nhất.
Công nghệ Scan 3D laser hỗ trợ bảo tồn di sản công trình kiến trúc lịch sử trong tương lai
Mô hình số hóa từ công nghệ Scan 3D laser giúp theo dõi và kiểm tra hiện trạng công trình qua thời gian, phục vụ công tác bảo tồn lâu dài:
- Phát hiện biến đổi theo thời gian: So sánh các mô hình quét ở các thời điểm khác nhau giúp phát hiện các dấu hiệu xuống cấp hoặc thay đổi kết cấu để can thiệp kịp thời trước khi vấn đề trở nên nghiêm trọng.
- Ứng dụng Digital Twin: Công nghệ này cho phép tạo bản sao kỹ thuật số (Digital Twin) của công trình để quản lý, bảo trì và nghiên cứu mà không đòi hỏi di dời hoặc tiếp xúc trực tiếp.
Di sản Ngọ Môn – Meridian Gate (South Gate) đã được số hóa thành mô hình 3D thực hiện bằng công nghệ Scan 3D Laser Trimble X7 bởi các kỹ sư có kinh nghiệm cao của Công ty TNHH Giải Pháp VMT.
Công nghệ Scan 3D laser có tiềm năng ứng dụng rộng cho giáo dục và du lịch
Scan 3D laser không chỉ phục vụ cho bảo tồn và phục dựng công trình kiến trúc lịch sử mà còn ứng dụng được trong giáo dục và du lịch:
- Giáo dục lịch sử: Mô hình số 3D cung cấp công cụ giảng dạy sống động, giúp học sinh và sinh viên hiểu rõ hơn về giá trị và cấu trúc của công trình kiến trúc cổ.
- Du lịch ảo và thực tế ảo: Các mô hình số hóa có thể tích hợp vào nền tảng thực tế ảo (VR) hoặc thực tế tăng cường (AR), cho phép người dùng khám phá các công trình nổi tiếng mà không cần đến trực tiếp, mở rộng trải nghiệm văn hóa.
Xem ngay: Khảo sát 3D hiện trạng di sản Ngọ Môn – Meridian Gate (South Gate) Laser Scanning
(Nguồn Youtube: Cty TNHH Giải Pháp VMT | 3D Laser scanning)
Với khả năng giảm thiểu thời gian, cải thiện độ tin cậy và tăng cường an toàn cho quá trình khảo sát, công nghệ scan 3D laser đã trở thành giải pháp tiên phong trong việc chuyển giao giá trị của di sản từ quá khứ về với thế hệ tương lai. Việc áp dụng công nghệ Scan 3D laser trong phục dựng công trình kiến trúc lịch sử mang đến những lợi ích nổi bật, góp phần hỗ trợ quá trình bảo tồn và khôi phục di sản một cách chuyên nghiệp, bền vững và hiệu quả.
Liên hệ Đấ Hợp qua HOTLINE 0903 825 125 để được tư vấn chi tiết về giải pháp ngay hôm nay!
>>> Xem thêm: Phân tích, đánh giá cấu kiện thép trong thi công so với thiết kế hiệu quả hơn nhờ công nghệ scan 3D laser
