Phân biệt 3 mô hình số: DEM, DTM và DSM

Các mô hình số như DEM, DTM và DSM đang dần trở thành công cụ thiết yếu cho nhiều ứng dụng trong đo đạc, khoa học và kỹ thuật Trái Đất. Thế nhưng nhiều người vẫn nhầm lẫn về các đặc điểm và ứng dụng của DEM, DTM và DSM. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng hơn về các mô hình số này.

Định nghĩa về 3 mô hình DEM, DTM và DSM

– Mô hình số DEM là gì?

DEM (Digital Elevation Model) là mô hình số độ cao, tập hợp các dữ liệu raster dạng lưới và biểu diễn ba chiều của địa hình, không bao gồm các dữ liệu vectơ địa hình (như suối, đường đứt gãy, gờ…) và tất cả các vật thể trên mặt đất, bao gồm cả vật thể xây dựng (đường dây điện, tòa nhà và tháp) và vật thể tự nhiên (cây cối và các loại thảm thực vật khác).

Mô hình số độ cao DEM có thể được tạo ra từ nhiều dữ liệu khác nhau như: Dữ liệu đo đạc bằng thiết bị (máy toàn đạc, máy GNSS…), dữ liệu LiDAR, ảnh vệ tinh, ảnh hàng không, bản đồ đường đồng mức…

– Mô hình số DTM là gì?

DTM (Digital Terrain Model) là mô hình địa hình số, biểu diễn ba chiều của địa hình hoặc bề mặt địa hình, bao gồm một mảng các điểm có chiều cao xác định và bao gồm các đặc điểm như sông, rặng núi và đường đứt gãy… Mô hình này không có các vật thể tự nhiên (như thảm thực vật) hoặc nhân tạo (tòa nhà) nằm trên bề mặt Trái Đất.

Mô hình DTM biểu thị một tập hợp các điểm 2D có giá trị độ cao cụ thể để ước tính một phần hoặc toàn bộ bề mặt địa hình liên tục với các giá trị độ cao là giá trị ước tính khoảng cách theo chiều thẳng đứng giữa các điểm địa hình và một số bề mặt tham chiếu hoặc dữ liệu trắc địa.

– Mô hình số DSM là gì?

DSM (Digital Surface Model) là mô hình bề mặt kỹ thuật số, biểu diễn ba chiều về độ cao của bề mặt Trái Đất, bao gồm các vật thể tự nhiên hoặc nhân tạo nằm trên đó. Nó biểu diễn độ cao mực nước biển trung bình của các bề mặt phản chiếu của thảm thực vật, tòa nhà và các đặc điểm khác trên mặt đất trống.

DSM mô tả mặt đất và tất cả các đặc điểm trên mặt đất nên mô hình này đặc biệt quan trọng trong quy hoạch đô thị. Các mô hình bề mặt 3D có thể giúp phân tích các dự án đô thị phức tạp, đặc biệt là khi các khu vực xây dựng thay đổi theo thời gian do sự mở rộng đô thị.

Phân biệt: DEM, DTM và DSM

Các mô hình số như DEM, DTM và DSM đang dần trở thành công cụ thiết yếu cho nhiều ứng dụng trong đo đạc, khoa học và kỹ thuật Trái Đất. Thế nhưng nhiều người vẫn nhầm lẫn về các đặc điểm và ứng dụng của DEM, DTM và DSM. Cách phân biệt chúng như sau:

Về cơ bản, mô hình DEM là siêu tập hợp của DTM và DSM:

• Mô hình địa kỹ thuật số DTM chính là mô hình DEM được tăng cường các dữ liệu vectơ địa hình như suối, đường đứt gãy, gờ…

• Mô hình bề mặt kỹ thuật số DSM chính là mô hình DTM được bao gồm các đặc điểm tự nhiên (như cây cối, thảm thực vật…) và nhân tạo (như đường dây điện, tòa nhà và tháp…) trên bề mặt Trái Đất.

Về ứng dụng:

Sử dụng dữ liệu từ các mô hình số DEM, DTM và DSM cung cấp giúp các kỹ sư đảm bảo xây dựng an toàn, có được sự hiểu biết chính xác hơn về hình thái và bề mặt của địa điểm dự án, từ đó cung cấp kết quả dự án kịp thời, hiệu quả, tiết kiệm thời gian, tiền bạc.

Mô hình số độ cao DEM được sử dụng trong bản đồ số và hệ thống thông tin địa lý và là cơ sở phổ biến nhất để biểu diễn địa hình. Các ứng dụng phổ biến nhất của DEM là:

• Nghiên cứu thủy văn: Phân định lưu vực sông và tính toán sự tích tụ dòng chảy và hướng dòng chảy.
• Đánh giá độ ổn định của địa hình, các khu vực dễ xảy ra sạt lở…
• Lập bản đồ đất.

Mô hình địa kỹ thuật số DTM thường được sử dụng cho các mô hình lũ lụt hoặc thoát nước, nghiên cứu sử dụng đất, ứng dụng địa chất và khoa học.

Mô hình bề mặt kỹ thuật số DSM thường được ưu tiên sử dụng cho viễn thông, mô hình cảnh quan, mô hình thành phố và các ứng dụng trực quan hóa.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác về các mô hình số DEM, DTM và DSM, hoặc cách để tạo ra các mô hình số này, hãy liên hệ ngay Đất Hợp qua HOTLINE 0903 825 125, chúng tôi sẽ hỗ trợ nhanh nhất!

>>> Xem thêm: Số hóa bản đồ: Góp phần hoàn thành mục tiêu chuyển đổi số quốc gia